Cohen.gr Δευτέρα 16.4.2023
Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ*
Ανήμερα το Πάσχα, την πιο ιερή ίσως μέρα της Χριστιανοσύνης, που συμβολίζει το πέρασμα από το μίσος και το φανατισμό στην αγάπη και στην ανοχή, διαβάσαμε ένα κείμενο που υπερασπίζεται τη διατήρηση «παραδόσεων» που γέννησαν τη μισαλλοδοξία και τον αντισημιτισμό.
Για να τεκμηριώσει τη θεωρία του ο κ. Ευάγγελος Γεωργίου, στο άρθρο του με τίτλο Ισραήλ: «Το Πάσχα σας είναι αντισημιτικό… αλλάξτε το» που δημοσιεύθηκε στο in.gr στις 16/4, και προκειμένου να μην κατηγορηθεί για αντισημιτισμό, ξεκινά την επιχειρηματολογία του κατηγορώντας το Ισραήλ ότι έχει εξαπολύσει «κύμα βίας» εναντίον των Παλαιστινίων, αγνοώντας σκοπίμως το γεγονός ότι από την αρχή του χρόνου, 17 Ισραηλινοί πολίτες έχουν δολοφονηθεί από Παλαιστίνιους τρομοκράτες.
Εν συνεχεία δεν φαίνεται να ενοχλείται ιδιαιτέρως από την διαιώνιση εθίμων που κατά τη διάρκεια των ιερών ημερών του Πάσχα σε διάφορα σημεία της Ευρώπης στοχοποιούν τους Εβραίους διαιωνίζοντας στερεότυπα που προκαλούν τη μισαλλοδοξία και το σκοταδισμό. Έθιμα και στερεότυπα που συνέβαλλαν στα πογκρόμ εναντίον των Εβραίων. Αρχικά ήταν οι Ρωμαίοι, μετά η Ιερά Εξέταση, αργότερα τα πογκρόμ της Ισπανίας και της Ρωσίας και τέλος οι Ναζί, που με τη συνενοχή και την ανοχή - ναι την ανοχή – τοπικών παραγόντων διέπραξαν το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας: Το Ολοκαύτωμα. Όσοι συνέβαλλαν στη διάσωση τους, δυστυχώς ήταν οι λίγοι, οι Δίκαιοι των Εθνών, οι φωτεινές εξαιρέσεις που διατήρησαν ζωντανή την έννοια της ανθρωπιάς. Να υπενθυμίσω δε στο συγγραφέα του κειμένου, ότι το 88% των Ελλήνων Εβραίων, πάνω από 60.000, εκτοπίστηκαν και βίαια θανατώθηκαν στα γερμανικά στρατόπεδα εξόντωσης. Στη δε Θεσσαλονίκη και στα Γιάννενα, το ποσοστό εξόντωσης ξεπέρασε το 95%.
Επειδή δε, φαίνεται να μην ενοχλείται καθόλου από το έθιμο του «καψίματος του Ιούδα» και «παραδοσιακών στίχων» κατά των Εβραίων, παραθέτω ένα απόσπασμα της ειδικής εγκύκλιου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος στις 12.4.1891 με παραινέσεις για κατάργηση του εθίμου:
«Από των χρόνων της δουλείας του Εθνους ημών επεκράτησε πολλαχού το βάρβαρον έθος, ίνα κατά την αγίαν εορτήν του Πάσχα πυρπολήται πομπωδώς έξω των ιερών ναών ομοίωμα του Ιούδα, του πλήθους αλαλάζοντος, τας χείρας κροτούντος, κραυγάς αναπέμποντος και το καιόμενον άμορφον ομοίωμα πυροβολούντος.
[...]Συμφώνως λοιπόν προς τας αρχάς του ιερού Ευαγγελίου οφείλομεν ημείς ως γνήσιοι οπαδοί του Ιησού Χριστού να δεικνύωμεν ανοχήν προς τους Ιουδαίους, όντας πλάσματα του Θεού και τέκνα αυτού, τοσούτω δε μάλλον, καθ’ όσον συζώμεν μετ’ αυτών εν τω αυτώ Κράτει, και βαστάζουσι και ούτοι, άτε πολίται τυγχάνοντες, τα αυτά κοινά βάρη, οία και ημείς, επομένως δέον να απολαύσωσι των αγαθών της ησυχίας, της ειρήνης, της τάξεως, μηδενός έχοντος το δικαίωμα του παρενοχλείν αυτοίς.
Η δε πομπώδης και οχλαγωγική καύσις του ομοιώματος του Ιούδα κατά την επίσημον ημέραν του Πάσχα, είναι εσχάτη χλεύη προς τους συμπολίτας ημών Ιουδαίους και εξερεθίζει τα θρησκευτικά μίση, του λαού κατ’ αυτών, ώστε να πιστεύη ευκόλως ούτος και πάσαν κατ’ αυτών κατηγορίαν, και υποθάλπη την διχόνοιαν και τας έριδας μεταξύ ημών και εκείνων, τούτο δε δίδωσιν αφορμήν προς τους εχθροπαθώς διακειμένους προς τε την γεραράν ημών Εκκλησίαν και το θεοφρούρητον Ελληνικόν έθνος, ίνα εκτοξεύσωσι καθ’ ημών κατηγορίας επί φανατισμώ, επί αξενία, και επί μη ευνομία» (αρ. πρωτ. 1843).
Σε νέα εγκύκλιό της στις 10.5.1910 που φέρει τον τίτλο «Περί ανάγκης εξαλείψεως του εθίμου της κατά το Αγιον Πάσχα περιφοράς και καύσεως ομοιώματος του προδότου Ιούδα», η Σύνοδος επαναλαμβάνει:
« […] Η διά πυροβολισμών και καύσεως ομοιώματος του προδότου διακωμώδησις και εξουθενισμός των συμπολιτών ημών Ιουδαίων, προφανώς διεγείρει θρησκευτικόν μίσος και υποθάλπει κατ’ αυτών φανατισμόν, αμαυροί δε και την υπόληψιν των μερών, ων εν μέσω επισυμβαίνει το τοιούτον κακόν» (αρ. πρωτ. 2014).
Και τρίτη εγκύκλιος στις 17.4.1918:
«Εις γνώσιν της Ιεράς Συνόδου περιήλθεν, ότι επικρατεί εις τινα εισέτι του Κράτους μέρη, έθιμον ξένον εντελώς προς την Εκκλησίαν, καθ’ ο κατά την Μ. Παρασκευήν γίνεται χρήσις λαϊκών ασμάτων, εν οις υπάρχουσι φράσεις καθαπτόμεναι του Εθνους των Εβραίων, ότι δεν κατά την ημέραν του Πάσχα εξακολουθεί ενιαχού να γίνηται η καύσις του λεγομένου "ομοιώματος του Ιούδα". Η Ιερά Σύνοδος θεωρεί καθήκον Αυτής, όπως φέρη εις γνώσιν πάντων των χριστιανών, ότι η τήρησις τοιούτων εθίμων αντιβαίνει προς την βάσιν και το θεμέλιον της πίστεως ημών, ήτις είναι η αρετή της αγάπης εν γένει προς πάντα άνθρωπον. Πλην τούτο όμως, καθηκόντως υποδεικνύει άμα η Σύνοδος, ότι τα αντιχριστιανικά ταύτα έθιμα, συντελούσι τα μέγιστα και εις την δημιουργίαν ψυχρότητος μεταξύ του ορθοδόξου πληρώματος και των συμπολιτών ημών Ισραηλιτών, οι οποίοι κοινήν σήμερον μεθ’ ημών έχουσι την πατρίδα και τα αυτά προς αυτήν δικαιώματα και καθήκοντα, επ’ ουδενί δε λόγω επιτρέπεται να θίγηται η φιλοτιμία αυτών διά πράξεων και φράσεων, αίτινες ευκόλως δύνανται να εκληφθώσιν ως προσβλητικαί διά το Εθνος των Ισραηλιτών. Τούτων πάντων ένεκεν η Ιερά Σύνοδος έγνω, έχουσα προ οφθαλμών την τε βάσιν της χριστιανικής ημών πίστεως και το συμφέρον της εν ομονοία συμβιώσεως των τέκνων της πατρίδος, όπως ρητώς απαγορεύση τα έθιμα ταύτα, προτρέπεται δε πάντας εις αποφυγήν τούτων» (αρ. πρωτ. 3476).
Αυτά τα έχει αποφασίσει η Ιερά Σύνοδος της Ελληνικής Ορθοδόξου Εκκλησίας πριν από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, οπότε είναι λίγο δύσκολο να κατηγορηθεί από τον κ. Γεωργίου ότι παρενέβη στις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου!!! ֍
Σημείωση Ζαν Κοέν: Ούτε αυτή η απάντηση δημοσιεύθηκε στο "έγκυρο" In.gr
*Ο Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ είναι δημοσιογράφος