του Yossi Melman

Haaretz
15.11.2005

 

  Οι τελευταίοι διορισμοί που έλαβαν χώρα στα ανώτερα κλιμάκια της Mossad, δείχνουν ότι ο άνθρωπος που ηγείται της οργάνωσης, μετά από τρία χαμένα χρόνια, επιτέλους κατάλαβε ότι διευθύνει μια υπηρεσία πληροφοριών. Συνοψίζοντας, πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι ο πρωταρχικός σκοπός μιας τέτοιας οργάνωσης είναι η συλλογή πληροφοριών και όχι η διεξαγωγή επιχειρήσεων, όσο τολμηρές και αν είναι αυτές. Σκοπός της Mossad δεν είναι η ανάληψη θεαματικών επιχειρήσεων και η αντιμετώπιση των δολοφονιών ως μιας αναγκαιότητας, μη καταδικαστέας στα μάτια της κοινής γνώμης.

Για τη συλλογή δεδομένων, υπάρχει ανάγκη από άτομα που θα τα επεξεργάζονται ή, στην ορολογία της Mossad, από πράκτορες συλλογής πληροφοριών που θα στρατολογούν και θα διευθύνουν ποιοτικούς πράκτορες, οι οποίοι και παρέχουν σημαντικές πληροφορίες. Πρόσφατα, ο επικεφαλής της Mossad όρισε σε θέσεις κλειδιά, τρεις έμπειρους πράκτορες συλλογής πληροφοριών. Ο Ν., ο οποίος ηγείτο της Tzomet, του τμήματος δηλαδή που είναι υπεύθυνο για τους εν ενεργεία πράκτορες, θα γίνει σύντομα υπαρχηγός της Mossad, θέση που τον καθιστά υπεύθυνο για την διαχείριση των επιχειρήσεων. Θα αντικαταστήσει τον Τ., για τον οποίο ακόμα ψάχνουν αποστολές να του αναθέσουν. Αντί του Ν., η Tzomet θα ηγείται πλέον από τον Υ., ο οποίος ήταν επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος της. Ο άλλος σημαντικός διορισμός είναι αυτός του D., ενός, επίσης, βετεράνου και έμπειρου πράκτορα,ο οποίος θα τεθεί επικεφαλής της Tevel, του τμήματος δηλαδή που είναι υπεύθυνο για τις σχέσεις της Mossad με διάφορες άλλες οργανώσεις.

Αντιρρήσεις όμως, μπορούν να διατυπωθούν και για τους τρεις αυτούς διορισμούς. Μερικοί από τους συναδέλφους του περιγράφουν τον Ν., ως ‘πανούργο και εκμεταλλευτή’ ενώ άλλοι αναφέρουν τον Y., ‘ως άνθρωπο παντός καιρού’, τονίζοντας, παράλληλα, το γεγονός οτι, μερικά χρόνια πριν, εγκατέλειψε την θέση του στο εξωτερικό, χωρίς πρώτα να ολοκληρώσει την αποστολή του, προκειμένου να πάρει μέρος σ’ ένα εγχείρημα υψηλής τεχνολογίας ενός πρώην στελέχους της Mossad, μόνο και μόνο για να επιστρέψει στην οργάνωση λίγο αργότερα. Μελανά σημεία υπάρχουν και στο παρελθόν του D., αφού έχουν γίνει παράπονα στον εσωτερικό οικονομικό διευθυντή της Mossad, για άσκοπες σπατάλες χρημάτων εκ μέρους του καθώς και για αδιαφορία του σε κανόνες και διαταγές. Ανεξάρτητα όμως απ’αυτά, δεν υπάρχει αμφιβολία οτι πρόκειται για τρεις πολύ ικανούς πράκτορες.

Όταν ο Meir Dagan ανέλαβε αρχηγός της Mossad, το 2002, φάνηκε ν’ ακολουθεί ένα είδος προσέγγισης "θα γίνει με το δικό μου τρόπο ή δε θα γίνει καθόλου". Εκατοντάδες υπάλληλοι έφυγαν τότε ενώ και αρκετοί επικεφαλής τμημάτων ανακοίνωσαν τη συνταξιοδότησή τους, με πιο σημαντική την αποχώρηση του Η., ο οποίος έφυγε όταν ο Dagan υπαναχώρησε στην υπόσχεσή του να τον διορίσει υπαρχηγό.

Εν τούτοις, η πολιτική του Dagan αποδείχθηκε περισσότερο επιζήμια για τη Tzomet. Πίστευε οτι ήταν δυνατό να στρατολογήσει πράκτορες μέσω γρήγορων ‘ήπιων’ μεθόδων, παραβλέποντας το γεγονός οτι μια τέτοια προσέγγιση μοιραία οδηγεί σ’ ένα αδύναμο προιόν.Το αποτέλεσμα ήταν να διαταραχθούν οι σχέσεις του με τον Ν.,τον επικεφαλής της Tzomet, ο οποίος πρόκειται τώρα να γίνει βοηθός του.

Ωστόσο, ήδη από την περασμένη χρονιά, ο Dagan φάνηκε ν’ αντιλαμβάνεται το σφάλμα του.Έκανε στροφή, λοιπόν, επαναφέροντας βετεράνους πράκτορες - των οποίων την εμπειρία και τις ικανότητες είχε ανάγκη - και κατανοώντας επιτέλους οτι δεν μπορεί να υπάρξει ‘σύντομος δρόμος’ στη στρατολόγηση και διοίκηση των πρακτόρων, διόρισε σε θέσεις κλειδιά τα τρία αυτά στελέχη της Tzomet.Είναι λοιπόν, άξιος συγχαρητηρίων αφού, με τις κινήσεις του αυτές, επιβεβαίωσε το ‘κάλλιο αργά παρά ποτέ’.

Παρόλ’ αυτά, είναι βέβαιο οτι τα προβλήματα της Mossad δε θα λυθούν απλά με κάποιους νέους διορισμούς. Η οργάνωση εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από τις τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στα στελέχη της. Το ηθικό των υπαλλήλων παραμένει χαμηλό. Ο Dagan τείνει να ακροβατεί ανάμεσα σε ανώτερους αξιωματούχους του Ισραηλινού στρατού. Ο Α., επικεφαλής του τμήματος πληροφοριών, είναι πρώην αξιωματούχος του Ισραηλινού στρατού όπως άλλωστε είναι και δύο ακόμα στελέχη που θα ξεκινήσουν σύντομα να δουλεύουν στη Mossad.Ο πρώτος, ο Ζ., ως επικεφαλής του τμήματος “εχθρικής τρομοκρατικής δράσης” στον τομέα των πληροφοριών και ο δεύτερος ως υπεύθυνος του τομέα των ανθρώπινων πόρων.

Εκτός όμως από τα προβλήματα στις σχέσεις του προσωπικού, η Mossad έχει και επαγγελματικές δυσκολίες. Όταν ο Dagan ανέλαβε την ηγεσία της έθεσε δύο μεγάλους στόχους για την οργάνωση. Ο πρώτος στόχος ήταν η ανατροπή των πυρηνικών σχεδίων του Ιράν και όχι η απλή συλλογή σχετικών πληροφοριών. Ο δεύτερος ήταν η διαδραμάτηση πρωταρχικού ρόλου στην εκστρατεία εναντίον του παγκόσμιου τρομοκρατικού δικτύου της Jihad.Βετεράνοι αξιωματούχοι της Mossad του πρότειναν ν’ αρκεστεί σε πιο μετριοπαθείς στόχους, επιχειρηματολογώντας οτι έθεσε τον πήχυ πάρα πολύ ψηλά. Αλλά ο Dagan δεν τους άκουσε. Τώρα πια είναι φανερό οτι και οι δυο αυτές αποστολές ξεπερνούσαν τις δυνατότητες της Mossad. Η οργάνωση δεν είναι σε θέση, τουλάχιστον από μόνη της, να ματαιώσει τα πυρηνικά σχέδια του Ιράν αλλά ούτε και να πρωταγωνιστήσει στην εκστρατεία κατά της Al-Qaida, ρόλο που έχουν τώρα οργανώσεις όπως η CIA, η MI-6 καθώς και υπηρεσίες πληροφοριών άλλων κρατών.

Η Mossad βρίσκεται σε παρακμή τα τελευταία αυτά χρόνια, παραχωρώντας τη θέση που είχε ως η κύρια υπηρεσία πληροφοριών της χώρας σε άλλες όπως είναι αυτή του Ισραηλινού στρατού και η Shin Bet.Όσον αφορά δε στις σχέσεις της με τα Αραβικά και τα Μουσουλμανικά κράτη, η οργάνωση έχει παραχωρήσει τον ηγετικό της ρόλο στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Η Mossad ήταν ανέκαθεν μια οργάνωση που βασιζόταν στο ανθρώπινο δυναμικό και όχι στη –με ηλεκτρονικά μέσα – συλλογή και ανάλυση πληροφοριών. Είναι λοιπόν μια οργάνωση που χρειάζεται απεγνωσμένα να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά της. Αν η θητεία του Dagan δεν παραταθεί, έχει ακόμα δύο χρόνια προκειμένου να συνεχίσει τη νέα αυτή πολιτική του, μια πολιτική που ξεκίνησε με τον διορισμό των τριών προαναφερθέντων αξιωματούχων και που, μετά από πολλές δυσκολίες μπορεί τελικά να οδηγήσει στην επαναφορά της Mossad στις θεμελιώδεις αρχές της και στην επανεδραίωσή της ως οργάνωσης που βασίζεται στο ανθρώπινο στοιχείο της.



http://www.haaretz.com/hasen/spages/645426.html

 




Κατηγορία: Μέση Ανατολή