Tου Λεόν Σαλτιέλ
 

 

28-07-2006

 Η Μέση Ανατολή ζει ένα ακόμη κεφάλαιο της πολυτάραχης ιστορίας της. Δυστυχώς η περιοχή δεν φαίνεται να είναι σε θέση να ησυχάσει.

Οι λόγοι για τη σημερινή κρίση είναι πολλοί και τα επιχειρήματα των δύο πλευρών ακόμη περισσότερα. Και οι δύο πλευρές έχουν δίκαιο. Και οι δύο πλευρές έχουν άδικο. Όπως βέβαια συμβαίνει με όλες τις συγκρούσεις στον πλανήτη. Και η λύση μπορεί να είναι μόνο ένας επώδυνος συμβιβασμός, ο οποίος θα απαιτήσει υποχωρήσεις από όλες τις πλευρές.

Στην τωρινή κρίση, ο απλός θεατής έχει κατακλιστεί από εικόνες, ειδήσεις, αναλύσεις. Ενημερωνόμαστε από πλειάδα δημοσιογράφων για τις εξελίξεις ανά το λεπτό. Μαζί με τις εικόνες της τηλεόρασης, έχουμε εκτεταμένη κάλυψη από το ραδιόφωνο, τις εφημερίδες και φυσικά το internet. Εκατοντάδες αναλυτές κάθε τύπου μας εκφράζουν τις απόψεις τους, ενώ κάθε πολιτικό κόμμα -μικρό ή μεγάλο- κάθε ένωση, συνδικάτο ή σύλλογος μας εκθέτει τις απόψεις του. Επιπλέον, δεκάδες υπουργοί εξωτερικών, διπλωμάτες, βουλευτές και άλλοι απεσταλμένοι αλωνίζουν την περιοχή, προσπαθώντας ο καθένας να φέρει τη δικιά του ειρήνη.

Και αυτό είναι δυστυχώς το πραγματικό πρόβλημα της Μέσης Ανατολής. Ίσως είναι η μόνη περιοχή του πλανήτη που να έχει αυτό το προνόμιο, όταν άλλες περισσότερο αιματηρές συγκρούσεις στην Αφρική, την Ασία ή την Λατινική Αμερική μένουν σχεδόν άγνωστες. Οι πλευρές της κρίσης είναι στο επίκεντρο ενός αβυσσαλέου πολέμου των media, όπου η κάθε κίνηση κάθε πλευράς εξετάζεται με μεγεθυντικό φακό και αναμεταδίδεται στιγμιαία σε εκατομμύρια πολίτες σε όλο τον πλανήτη. Αυτό τους αναγκάζει πολλές φορές να προβούν σε κινήσεις και σε κλιμάκωση της έντασης που δε θα επέλεγαν σε διαφορετική κατάσταση. Η εξέταση της δικιάς μας κρίσης των Ιμίων μας βοηθάει να κάνουμε παρόμοιους συνειρμούς.

Η διεθνής κοινότητα είναι περισσότερο μέρος του προβλήματος παρά της λύσης. Οι δεκάδες «καλοθελητές» ειρηνοποιοί που κάνουν το γύρο της περιοχής ο ένας πίσω από τον άλλον, και αυτοί δεν ωφελούν την κατάσταση. Ο καθένας έχει τα δικά του συμφέροντα να προωθήσει, το δικό του image να πουλήσει, τις δικές του απόψεις να προπαγανδίσει. Είναι βέβαια και το Νόμπελ Ειρήνης… Και αυτός ο πολλαπλασιασμός των ανασταλμένων βλάπτει τις ελπίδες για ειρήνευση. Όπως λέει και η λαϊκή παροιμία: «όπου λαλούν πολλά κοκόρια αργεί να ξημερώσει».

Πουθενά δεν είναι αυτό το πρόβλημα πιο εμφανές από ότι στον ΟΗΕ. Εκτός από τις επιτροπές και τις υποεπιτροπές που έχουν ως μοναδικό αντικείμενο το Παλαιστινιακό, κάθε σώμα που σέβεται τον εαυτό του έχει το Παλαιστινιακό στην ατζέντα του: η Γενική Συνέλευση, το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων… Ακόμη και στην ατζέντα της Γενικής Συνέλευσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ανάμεσα σε θέματα όπως φυματίωση, AIDS, ευλογιά, πολιομυελίτιδα, ναρκωτικά υπάρχει και το θέμα «Παλαιστίνη».

Μια από τις πλέον αισιόδοξες στιγμές για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή ήταν αδιαμφισβήτητα οι συμφωνίες του Όσλο που υπογράφτηκαν στις 20 Αυγούστου 1993 και άνοιξαν τον δρόμο για την ειρηνευτική διαδικασία και την ομαλοποίηση των σχέσεων αρκετών χωρών της περιοχής. Κλειδί της επιτυχίας τους ήταν η μυστικότητά τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν έγινε η ανακοίνωση της υπογραφής τους, κορυφαία στελέχη κυβερνήσεων της περιοχής αλλά και των μεγάλων δυνάμεων πιάστηκαν στον ύπνο.

Αυτό που χρειάζεται η περιοχή είναι να βγει για λίγο από το μικροσκόπιο της διεθνούς κοινής γνώμης και από το επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων. Να μπορέσουν τα διάφορα μέρη να πάρουν μια ανάσα και να σκεφτούν πιο ώριμα της επόμενες κινήσεις τους. Και να μπορέσουν λίγοι και ικανοί μεσολαβητές να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Ειδάλλως, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε ένα κακογραμμένο και αιματηρό έργο το τέλος του οποίου είναι αβέβαιο.